Σεβαστάκης: Εχει μεγάλες ευθύνες ο Βαρουφάκης

«Μεγάλες ευθύνες» στον πρώην υπουργό Οικονομικών Γ. Βαρουφάκη καταλογίζει με συνέντευξή του στην «ΗτΣ» ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Δ. Σεβαστάκης, «γιατί προσχώρησε σε μια πολιτική ευκολία χωρίς στρατηγικό βάθος και γιατί, ενώ πρόσφερε αρχικά μια επικοινωνιακή ευφορία, αιχμαλωτίστηκε εν τέλει σε αυτήν, καταλήγοντας στην πολιτική ασυνταξία». Κάνει λόγο για «αμηχανία» της ΝΔ στη Βουλή, κατά τη συζήτηση για τη διαφθορά, τονίζοντας ότι θα περίμενε «συστράτευση και όχι δυσφορία της αντιπολίτευσης».

Τι προσδοκάτε από το εν εξελίξει συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ; Πολλοί το έχουν περιγράψει ως πεδίο «αναμέτρησης» και καταγραφής των δυνάμεων των εσωκομματικών τάσεων. Συμφωνείτε με την άποψη αυτή;

Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ο φορέας ενός σύνθετου και ενίοτε αντιφατικού φορτίου από μαρξιστικές, δικαιωματικές, ελευθεριακές ιδεολογικές διαστρώσεις. Έχει ενσωματώσει παραδόσεις της κομμουνιστογενούς και ακτιβιστικής αριστεράς με μια δημοκρατική κοινοβουλευτική κουλτούρα. Όλ΄ αυτά, δεν συνδέονται πάντα σε συμπαγές πολιτικό σώμα, αλλά αυτή υπήρξε η πρώτη ύλη του. Σήμερα κουβαλάει και το τραύμα της πρόσφατης διάσπασης και τον ανακαθορισμό προτεραιοτήτων που επιβάλλει η δυσκολότατη καθημερινή κυβερνητική εμπειρία, σε καθεστώς πολιτικού και οικονομικού πολέμου. Ο ΣΥΡΙΖΑ ήρθε βίαια, αντιμέτωπος με τις σκληρές διαμεσολαβήσεις: διοικητικό σύστημα, χαώδη πολυνομία (και το συμμετρικό της πρόσωπο -την ανομία), ομάδες πίεσης και συντεχνιακά συμφέροντα, μαζί με την αβαθή οικονομία και την έλλειψη διαθέσιμων πόρων. Στο συνέδριο θα πρέπει να γίνει προσπάθεια να εκλογικευτεί και πολιτικοποιηθεί αυτή η πολύπλευρη και πολυεστιακή εμπειρία, αναγκαστικά να ανασυντεθεί η ιδεολογική ταυτότητα του κόμματος. Μια βολική λύση είναι να διαμοιράσεις τους αποκλίνοντες «κόσμους»: Ιδεολογική καθαρότητα, σε αντιδιαστολή με την κυβερνητική πράξη και το έλος του πραγματικού.

Εν τούτοις υπάρχει η ανάγκη να ιδεολογικοποιηθεί αυτό που μέχρι σήμερα θεωρούνταν από την Αριστερά απόμακρο: η κυβερνητική δοκιμασία, οι ευθύνες, τα διοικητικά εργαλεία, η «πραγματική» πραγματικότητα. Ο ΣΥΡΙΖΑ σχετίζεται κριτικά με τις επιβαλλόμενες πολιτικές, γνωρίζοντας ότι χρειάζεται σύναψη ευρύτερων συμμαχιών. Το γιουρούσι απέτυχε οικτρά και η αστόχαστη συνέχισή του θα κατακρήμνιζε το στοιχειώδες επίπεδο ζωής. Οι τάσεις στο εσωτερικό του, συχνά γίνονται ομάδες πίεσης και όχι ιδεολογικές επικράτειες. Δεν φοβάμαι την ιδεολογική διαφορά, φοβάμαι το τέχνασμα που την μεταβάλλει σε εργαλείο κατίσχυσης.

Ο επικείμενος ανασχηματισμός θεωρείται και ως προσπάθεια επανεκκίνησης για την κυβέρνηση. Κατά τη γνώμη σας πρέπει να είναι δομικός; Η αξιοποίηση προσώπων που προέρχονται από άλλα κόμματα και είχαν συμμετάσχει σε κυβερνήσεις του παρελθόντος μπορούν να σηματοδοτήσουν την «ώθηση προς τα εμπρός»;

Για να κρίνουμε το χαρακτήρα του ανασχηματισμού, πρέπει να συμφωνήσουμε στο είδος των προβλημάτων. Το «Δομικός» αφορά τον αριθμό των νέων προσώπων (όπως έχει επικρατήσει από τον καιρό του Ανδρέα) ενίοτε σημαίνει και αλλαγή στη σύσταση των χαρτοφυλακίων. Για μένα το πρόβλημα είναι η διασύνδεση των χαρτοφυλακίων, η κατάκτηση ενός κυβερνητικού «συνεχούς». Η μια νομοθετική επιλογή να συναρμόζεται με την άλλη. Είτε έτσι είτε αλλιώς το ζητούμενο είναι η πολιτική και κανονιστική απόδοση και η χειραφέτηση από το παλαιό, σκεβρωμένο σύστημα και τους διοικητικούς σκελετούς.

Πραγματικό πρόβλημα ή επικοινωνιακός πόλεμος κατά της κυβέρνησης το θέμα των πλειστηριασμών; Πώς κρίνετε τις οξύτατες λαϊκές αντιδράσεις κατά των πλειστηριασμών, που καταγράφονται το τελευταίο διάστημα;

Ενώ είναι πολύ λιγότεροι από τα προηγούμενα χρόνια (το 2015 δεν υπήρξαν, ενώ φέτος είναι ελάχιστοι σε σχέση με τους χιλιάδες επί των προηγουμένων κυβερνήσεων), αποκτούν ένταση λόγω της μιντιακής έμφασης και του αντιπολιτευτικού μένους, αλλά και λόγω ενός συσσωρευμένου τρόμου, ότι αίρονται οι σταθερές, ότι ζούμε σε μια περίοδο ολικής ανατρεψιμότητας. Δηλαδή υπάρχει ένα εύφλεκτο κοινωνικό υπόστρωμα, πάνω στο οποίο κτίζεται η κοντόφθαλμη σπέκουλα. Το ενδιαφέρον είναι ότι γλιτώνουν οι προκλητικοί, στρατηγικοί οφειλέτες.

Κυβέρνηση και ΝΔ αλληλοκατηγορούνται για παρεμβάσεις στο έργο της Δικαιοσύνης, με αφορμή και την υπόθεση των τηλεοπτικών αδειών. Εσείς εκτιμάτε ότι υπάρχει τέτοια «απόπειρα»; Πώς κρίνετε την άποψη του προέδρου του ΣτΕ ότι «υποχρέωση του δικαστηρίου είναι να αφουγκράζεται την κοινωνία»;

Ως προς τις παρεμβάσεις θυμίζω το «παραδικαστικό». Η εξέλιξη, δε, της υπόθεσης των αδειών, δείχνει ότι η διαγωνιστική διαδικασία και οι άκαμπτοι κανόνες είναι προτιμότεροι απ’ τη συναλλαγή, αλλά επίσης -εκ του αποτελέσματος- δεν εξασφαλίζει ούτε φιλικά, ούτε ελεγχόμενα απ’ την κυβέρνηση, ΜΜΕ. Το αντίθετο. Για τις δηλώσεις του προέδρου του ΣτΕ, πολλοί έσπευσαν (ο κ. Βενιζέλος για παράδειγμα) να αντιδιαστείλουν τη κοινωνική ευαισθησία με τον νόμο και την τήρησή του, ωσάν ο νόμος να μην είναι η κανονιστική επίστεψη των κοινωνικών παραδοχών και του συλλογικού αισθήματος. «Ακρόαση της κοινωνίας» δεν σημαίνει υιοθέτηση ορμών, αλλά κανονιστική εκλογίκευσή τους.

Παρά την κυβερνητική βεβαιότητα για έγκαιρη εκταμίευση της δόσης, τελικώς οι δανειστές επέλεξαν να την δώσουν τμηματικά. Πιστεύετε ότι πρόκειται για μήνυμα προς τη χώρα μας; Ανησυχείτε από την αναβίωση των σεναρίων περί Grexit;

Νομίζω ότι η κυβέρνηση έχει κατακτήσει ένα επίπεδο αμοιβαίας εμπιστοσύνης με τους Θεσμούς. Οργανωμένο επιχείρημα, έναντι μιας ναρκισσιστικής σπαθιάς. Ο συσχετισμός δυνάμεων αυτό επιβάλλει. Όμως, η πολυεπίπεδη διαπραγμάτευση, συμβολική και κυριολεκτική, θα συνεχίζεται, μέχρις ότου η Ευρώπη αποφασίσει τον δρόμο της και ιεραρχήσει τα στρατηγικά της ζητούμενα. Για όλες τις χώρες υπάρχει η πιθανότητα «εξόδου» από ένα άσαρκο «μέσα», αφού κυριαρχεί η αμφιθυμία και ελλοχεύει ο κίνδυνος αποδιάρθρωσης του ευρωπαϊκού ιστορικού διαβήματος. Εν τούτοις, είμαι αισιόδοξος.

Πόσο «σοφότεροι» γίναμε από την πρόσφατη συζήτηση στη Βουλή περί διαπλοκής; Μήπως, οι ασυνήθιστα υψηλοί τόνοι μεταξύ του πρωθυπουργού και του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, τελικώς «δηλητηριάζουν» την πολιτική ζωή του τόπου;

Η εκλογή του κυρίου Μητσοτάκη στην ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας, δεν αποκατέστησε την ιδεολογική ενότητα, ούτε ήρε τις θεμελιώδεις αντιφάσεις της. Το ιστορικό κόμμα των «νοικοκυραίων» έχει μείνει χωρίς συμπαγές κοινό, αφού στο τελευταίο, έχει αποϋλοποιηθεί η ταξική θέση- διατηρείται όμως η ταξική του φαντασίωση. Αυτό είναι πρόβλημα όλων των κομμάτων, αλλά η Νέα Δημοκρατία (και λόγω ιδεολογικής καχεξίας), πιέζεται απ’ την αυτοεικόνα της, αφού πρέπει να ακολουθεί πολιτική μεγάλης δύναμης, ενώ στη πραγματικότητα είναι πλέον ένα μεσαίο κόμμα χωρίς ηγεμονία. Η έλλειψη εσωτερικής ενότητας και ιδεολογικού σφρίγους, την οδηγεί στην υιοθέτηση υψηλών τόνων, πολύ περισσότερο που δεν έχει επεξεργαστεί μια εναλλακτική πρόταση. Ουσιαστικά πολιτεύεται: «ψηφίστε με γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ είναι κακός, ο Τσίπρας καταραμένος κι εμένα μ΄ αγαπάνε οι ξένοι». Μ΄ αυτούς τους πρωτόγονους όρους, καταλήγει στο υβρεολόγιο και στις προσωπικές προσβολές. Στη συζήτηση στη Βουλή όμως, εκείνο που με στενοχώρησε δεν είναι τόσο οι προσβολές, όσο αυτή η αμηχανία της αντιπολίτευσης, ή σιωπή της για το ψαχνό της διαφθοράς. Δεν είναι τα κόμματα διεφθαρμένα απ’ την ιδεολογική κούνια τους. Τα «λαμόγια» με μια εκπληκτική μαεστρία, τρυπώνουν στο εσωτερικό τους, κομματικοποιούν έτσι, την αγυρτεία τους. Σ’ αυτό θα περίμενα μια συστράτευση κι όχι αυτή τη δυσφορία της αντιπολίτευσης (σαν να βιάζονταν να κλείσει η «δυσάρεστη» συζήτηση).

Εχει μεγάλες ευθύνες και ο Γ. Βαρουφάκης

Η δημόσια παραδοχή του Γ. Βαρουφάκη ότι στις επαφές του με Ευρωπαίους αξιωματούχους εμφανιζόταν ως υπουργός ενός «χρεοκοπημένου κράτους», έφερε εκ νέου στην επιφάνεια την -κατά πολλούς- καταστροφική διαπραγμάτευση του πρώτου εξαμήνου του 2015. Θεωρείτε ότι είχαν γίνει λάθος επιλογές;

Η πολιτική δράση, οι πράξεις, δοκιμάζονται στον χρόνο, άρα επανελέγχεται η ευστοχία τους. Κοινοβουλευτικά και εξωκοινοβουλευτικά. Από τότε που εκδηλώθηκε η οικονομική κρίση το 2009-2010, ψάχνουμε να βρούμε το πρόσωπο της απόλυτης ιστορικής ενοχής. Ποιος πάτησε το κουμπί. Εν τούτοις η ψύχραιμη ανάλυση δείχνει την αξιωματική και αιτιώδη αλληλουχία των οικονομικών φαινομένων. Ποιος λοιπόν είναι ο ένοχος; Αυτός που άφησε τα ευρωπαϊκά προγράμματα και τις χρηματοδοτήσεις να εκπέσουν σε αντιπαραγωγικές και άσφαιρες προεκλογικές δωροδοκίες; Αυτός που «χρηματιστηριοποίησε» την ελληνική οικονομία, αποτέλειωσε την ισχνή παραγωγή και διέστρεψε την παραγωγική κουλτούρα; Η χαώδης δημόσια σπατάλη, η μαζική διαφθορά, ο αυτισμός του κράτους, η διαβρωμένη τοπική αυτοδιοίκηση, ποιον έχουν πατέρα; Το πολιτικό σύστημα και την εκλογική του αυτοσυντήρηση, την παρασιτική επιχειρηματική συνείδηση ή τον στιγμιαίο κομιστή; Η ελληνική οικονομία έχει δομικό πρόβλημα ταυτότητας και κατεύθυνσης. Αυτό καθιστά πανάκριβο το δανεισμό από τις αγορές και αιχμαλωτίζει στα μνημόνια. Ο τέως υπουργός έχει μεγάλες ευθύνες γιατί προσχώρησε σε μια πολιτική ευκολία χωρίς στρατηγικό βάθος και γιατί ενώ πρόσφερε αρχικά μια επικοινωνιακή ευφορία, αιχμαλωτίστηκε εν τέλει σ’ αυτήν, καταλήγοντας στη πολιτική ασυνταξία.