Τίμησαν τους 300 ήρωες στον Ντολμά – Η συγκινητική ιστορία των ανδρών του Γρηγόρη Λιακατά που αντιστάθηκαν στους Τούρκους
Καταμεσής της λιμνοθάλασσας του Αιτωλικού, υπάρχει μία μικρή ακατοίκητη νησίδα που ακούει στο όνομα Ντολμάς. Αυτό το λασπώδες κομμάτι γης αποτέλεσε πυλώνα της οχύρωσης του Μεσολογγίου, αμύνθηκε ηρωικά απέναντι στους τούρκους πολιορκητές και τελικά έγινε ο τάφος μίας ολόκληρης οικογένειας.
Το Φεβρουάριο του 1826, ο τουρκικός κλοιός γύρω από το Μεσολόγγι είχε σφίξει ασφυκτικά. Υπό τις συνθήκες αυτές, όλες οι αμυνόμενες δυνάμεις περιμετρικά της πολιορκημένης πόλης ήταν κομβικής σημασίας. Στον γειτονικό Ντολμά, είχαν οχυρωθεί 300 άντρες με μερικές δεκάδες κανόνια, υπό τις εντολές του στρατηγού Λιακατά. Ο Ντολμάς νότια του Αιτωλικού.
Ο Γρηγόρης Λιακατάς καταγόταν από οικογένεια αγωνιστών. Ο ίδιος, τα τρία αδέρφια του και ο πατέρας τους, συμμετείχαν ενεργά στον Επαναστατικό Αγώνα και ήταν γνωστοί για τη δράση τους στην ευρύτερη περιοχή της Αιτωλοακαρνανίας και της Ηπείρου. Μάλιστα, ο Γρηγόρης είχε αποκτήσει τη φήμη του «ωραιότερου οπλαρχηγού της Αιτωλοακαρνανίας». Εκτός αυτού όμως, είχε κερδίσει τον σεβασμό όλων χάρη στη γενναιότητα και τη λεβεντιά του. Τους χαρακτηρισμούς αυτούς κλήθηκε να αποδείξει στα τέλη του χειμώνα του 1826. Ο Ντολμάς ήταν από τις ελάχιστες οχυρώσεις του Μεσολογγίου που αντιστέκονταν ακόμα.
Ο Λιακατάς, ως άλλος Λεωνίδας, με τους 300 άντρες του αμυνόταν σθεναρά στις επιθέσεις του στρατού του Χουσεΐν, εμποδίζοντας την πολιορκία του Αιτωλικού. Όλοι γνώριζαν ότι αν «έπεφτε» το Αιτωλικό, θα ξεκινούσε η αντίστροφη μέτρηση και για το Μεσολόγγι. Στις 26 Φεβρουαρίου χτύπησε ο πρώτος κώδωνας κινδύνου. Έπεσε το Βασιλάδι, ένα γειτονικό οχυρωμένο νησάκι, που βρισκόταν στην είσοδο της Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου. Ο δρόμος πλέον ήταν ανοιχτός για τον Ντολμά. Παρά τις απόπειρες αντιπερισπασμού από τους Μεσολογγίτες, οι Τούρκοι έφτασαν πάνοπλοι στον Ντολμά με πλοιάρια και σχεδίες. Ταυτόχρονα, 18 πυροβόλα από την απέναντι στεριά έριχναν ακατάπαυστα βολές στο νησάκι.
Ο Λιακατάς και οι 300 απέκρουσαν τις επιθέσεις μέχρι τη δύση του ηλίου. Τότε, μία τουρκική οβίδα έπεσε μέσα στην μπαρουταποθήκη και προκάλεσε έκρηξη. Οι περισσότεροι μαχητές έπεσαν νεκροί. Όσοι γλίτωσαν προσπάθησαν να διαφύγουν κολυμπώντας. Μερικοί τα κατάφεραν, οι περισσότεροι όμως αιχμαλωτίστηκαν από τον εχθρό και κατακρεουργήθηκαν. Ανάμεσα στους δεύτερους ήταν κι ο μεγάλος στρατηγός. Οι υπερασπιστές του Ντολμά που είχαν οχυρωθεί όλοι μαζί με τον Λιακατά ήταν συγγενείς. Στην πολύνεκρη μάχη ξεκληρίστηκε ολόκληρο το σόι του οπλαρχηγού, με τους νεκρούς Λιακαταίους να φτάνουν τους 39 στον αριθμό. Το μικρό λασπώδες νησάκι του Ντολμά. Σύλλογος Αιτωλοακάρνων Φθιώτιδας Όπως ήταν αναμενόμενο, μετά την πτώση του Ντολμά, υπέκυψε και το Αιτωλικό. Την 1η Μαρτίου του 1826 οι Τούρκοι κατέλαβαν το νησί και έσφαξαν όσους κατοίκους δεν είχαν προλάβει να διαφύγουν. Το Μεσολόγγι άντεξε μόλις ένα μήνα ακόμη.
Το τραγικό τέλος επισφραγίστηκε με την ιστορική έξοδο του Απρίλη του 1826. Σήμερα, στον Ντολμά υπάρχει μνημείο αφιερωμένο στους πεσόντες, καθώς κι ένα εκκλησάκι. Στο Αιτωλικό η μνήμη τους τιμάται ακόμα. Στην είσοδο της μικρής κοινότητας δεσπόζει η προτομή του Γρηγόριου Λιακατά, ενώ παραδοσιακά κάθε Φλεβάρη τελείται μνημόσυνο και διοργανώνονται παράλληλες εκδηλώσεις για την ιστορική μάχη.
Πηγή χαρακτηριστικής εικόνας: Σύλλογος Αιτωλοακάρνανων Φθιώτιδας… κείμενο mixanitouxronou.gr
Στο Ντολμά, τίμησαν χθες τους ήρωες ντόπιοι και ξένοι που βρέθηκαν στον χώρο.
Δείτε την ανάρτηση του Αποστόλη Μπλίκα:
Λίγο ο συννεφιασμένος ουρανός, λίγο το δεκάλεπτο ψιλόβροχο, επηρέασαν αρκετούς που δεν βρέθηκαν στον Ντολμά να τιμήσουν τους 300 πεσόντες – ανήμερα της Επετείου – και τον αείμνηστο Φίλο μας Γιάννη Λουκά. Παρόντες οι συγγενείς του Γιάννη, οι συνάδελφοι του των ΕΛΤΑ (έκλεισαν και το ταχυδρομείο για κάποιο λίγο χρόνο), οι Φίλες- Φίλοι του απ’ το Αιτωλικό και οι επισκέπτες από τα κοντινά χωριά μας (Ματαράγκα) που ήρθαν και με τ’ άλογα τους, όπως και τα παιδιά απ’ το Αιτωλικό που έφεραν τ’ άλογα τους.
Υ.Γ. Ο στόχος της κίνησης αυτής ήταν ένα ελάχιστο ΑΦΙΕΡΩΜΑ στον Γιάννη και η παρότρυνση των υθινόντων, η ΕΠΕΤΕΙΟΣ του Ντολμά να μην γίνεται μόνον το ΣαββατοΚύριακο, αλλά να συμμετέχουμε, ΟΛΕΣ και ΟΛΟΙ, και στην πραγματική ημέρα της Επετείου που θ’ αποτελεί την κορυφαία εκδήλωση του τριημέρου…
Δεν θα σχολιάσω τις απουσίες, αλλά θα συγχαρώ τους ελάχιστους Ντόπιους και τους ξένους που τίμησαν την Ιερή Αυτή Ημέρα. Ευχαριστώ τα ξαδέρφια μου, Απ. Δ.Μπλίκα και Βασίλη Ν. Σαμαρά για την προσφορά τους – ελιές ο πρώτος, τσίπουρο ο δεύτερος.
ΑΘΑΝΑΤΟΙ οι τριακόσιοι του Ντολμά, ΑΙΩΝΙΑ η ΜΝΗΜΗ του Γιάννη, του Φίλου μας.
ΕΥΧΟΜΑΙ,. κάποτε να πάρουμε πολύ σοβαρά την ΕΠΕΤΕΙΟ του Ντολμά και ν’ ανανεώσουμε την Ελληνική Ιστορία, με την ανάδειξη του ιδιαίτερου αυτού γεγονότος, της ομαδικής σφαγής των ΑΘΩΩΝ ΗΡΩΩΝ
